Güven Sak
China is an interesting country. I first visited it about seven years ago and was much impressed not only by the almost complete infrastructure of a developing country but also by the way Chinese industrial policy operates top-down. Greater respect for the might of that machine that is now changing the deepest parts of the Western state apparatus. As Trump is leaving office in total disgrace, I see no break from Trump’s legacy when it comes to relations with China. Better policies, perhaps, but the limits of engagement with China are there to stay. Let me elaborate.
December 2020 ended with the EU-China Comprehensive Agreement on Investments (CAI). To the surprise of many, Brussels refrained from a vacation possibility. The EU completed the deal before the Biden administration took over, which has raised questions about how the EU was going to position itself in post-pandemic great power struggles. …
Güven Sak
Henry Kissinger is 97 years old, and the diplomat behind the first American visit to the People’s Republic of China is urging his country to design a way to communicate with the Chinese state in a long-term, strategic fashion that is unaffected by electoral cycles. “You can say this is totally impossible, but if it is, we will slide into a situation similar to World War I,” he recently said. In the years leading up to the WWI, of course, the conventional wisdom was that war between the great powers was not possible. …
Güven Sak
Avrupa Birliği (AB) fikrinin mimarlarından Jean Monnet, bundan yıllar önce, “Avrupa’nın krizlerle biçimleneceğini ve krizlere bulunan çarelerin bileşkesi olacağını” (Europe will be forged in crises and will be the sum of the solutions adopted for those crises) söylemişti. Bu, yalnızca, krizlerin fırsata çevrilebileceğini vurgulayan iyimser bir yaklaşım değil, bana sorarsanız. Aynı zamanda, her krizin ardından alınan kararların AB’yi yeniden biçimlendireceğini hatırlatan realist bir yaklaşım aslında. Her kriz bir arada yeniden dönüşmek anlamına geliyor sonuçta. Bugünlerde yeniden dönüşmek için imkandan geçilmiyor esasen.
Belçika’nın başkenti Brüksel, aynı zamanda Avrupa Birliği’nin de başkenti konumunda. Avrupa Komisyonu Brüksel’de çalışıyor. Brüksel, doğrusu ya, bu yıl tatil yapmadı. Önüne kadar gelen tatil fırsatını bu kez kullanmadı. Aralık ayında, Noel’e rağmen çalışmaya devam etti ve iki konuda somut adımlar attı. Önce Britanya’nın AB üyeliğinden ayrılmasını düzenleyen, Brexit anlaşmasını çıkarttı. Sonra da Çin ve AB arasında yatırım işbirliği konusunu düzenleyen (EU-China Comprehensive Agreement on Investments-CAI) anlaşmayı tamamlayarak imzaladı. …
Güven Sak
Dünyanın gündeminden ne kadar koptuğumuzun farkında mısınız? COVID-19 küresel salgınına rağmen hem de. Bu Aralık, Çin ayı oldu bir nevi. Bir yandan, Çin mitolojisindeki ay tanrıçasının adını taşıyan, Cang’I (Chang’e) üç haftalık seyahatten sonra aya gidip geldi ve topladığı ay taşlarını getirdi. Geçen yıl ilk kez konuşulan Uzay Ekonomik Bölgesi yine tartışılmaya başlandı. İngilizler, Çin ekonomisinin beklenenden beş yıl önce 2028'de Amerikan ekonomisini geçip dünyanın en büyük ekonomisi olacağını açıkladılar ve bu arada Çin, 2021'de öncelikle orta direği sağlamlaştırmaya yöneleceğini açıkladı. Bakın neler oldu.
Aralık ayında Çin’in insansız uzay aracı Cang-I (Chang’e)-5 topladığı ay taşları ile döndü. Çin İHA’sı (İnsansız Hava Aracı), Cang’I-5, Kasımın 23'ünde fırlatılmıştı. Gitti, ayda biraz dolaştı. Aralık ayının 16'sında Moğolistan’a indi. Üç hafta. Bu arada, Japonya’nın Hayabusa-2 adlı İHA’sı da, Aralık ayında, altı yıllık seyahatten sonra, bol miktarda uzay taşı ile geri geldi. …
Güven Sak
2020 was marked by the virus. Every day, we continue to learn something new about its character and mutations. Economies are slowing down, and people are losing their livelihoods with every wave. Are we going to remember 2020 with total dismay?
There is a brighter side to it. I think everyone understands now that we need more cooperation where once we sought out more competition. We need less discretion and more engagement. Less unilateralism and more multilateralism. If we can live up to this emerging set of needs, then the virus will not have been all that bad.
The virus has not only disrupted our lives, but also our thinking, both globally and nationally. Trump could have remained the president of the United States, if not for the virus. Now he is gone, and many catastrophes we will never know about have been averted. …
Güven Sak
Dec. 17 was the 10th anniversary of the Arab Spring. When young Egyptians flooded Tahrir Square all those years ago, I was fascinated. I thought change was in the air, that our region could change for the better in a very short amount of time.
An experienced Turkish diplomat warned me very early on against this idea. “Do not get carried away” he told me, “Things always start with high hopes and good intentions in the Middle East, but in my experience, they get derailed sooner or later. People cannot break with their past so easily.”
I was wrong. He was right. Breaking with the past is extremely difficult and can only happen after long preparation. As Louis Pasteur said, “Chance favors the prepared mind and opportunity favors the bold.” …
Güven Sak
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP), geçen hafta 2020 İnsani Gelişme Raporu’nu (Human Development Report) açıkladı. Raporun bu kez iklim değişikliği gündemi ile doğrudan bağlantılı olduğu adından belli oluyordu: “Antroposen’de İnsani Gelişme”. Bakın bu önemli bir tespit. Artık yeni bir jeolojik çağdayız. Antroposen’de, İnsan Çağı’nda. Başlangıcı Sanayi Devrimi’ne kadar götürülebilir ama şimdi, bir nevi, şahikasındayız. Bu dönem, sorunların çözümünü de getirmiş görünüyor. Artık ekonomi mi yoksa doğa mı diye bir ikilem yok bana sorarsanız. Yeni teknolojiler bu ikilemi artık ortadan kaldırıyor.
Nedir? Gezegenimizin geleceği bundan böyle doğrudan gezegen üzerindeki insani aktiviteye bağlı. Bunu sanırım, en iyi COVID-19 küresel salgını ile gördük. …
Güven Sak
Mustafa Kemal Atatürk, the founder of modern Turkey, passed away on Nov.10, 1938. Every year on Atatürk’s death anniversary, his successors visit his mausoleum to pay their respects and speak on the state of the nation. This year while paying his tributes at the mausoleum to commemorate the death anniversary of Ataturk, President Recep Tayyip Erdoğan said, “As we have ensured that our country reached its goals in many areas, so too, God willing, we will make sure that our country places among the top 10 economies in the world. I believe that will be the greatest gift to Ghazi Mustafa Kemal Atatürk.” Turkey is now at number 19. The president often speaks of the year 2023 as a marker for such goals. Looking at a new population forecast study, I think that this would be doable. …
Güven Sak
Çalışma hayatıma 1984 yılında Sermaye Piyasası Kurulu’nda (SPK) başladım. SPK zaten 1982 yılında kurulmuştu. Pek yeniydi. SPK Başkanı Prof. Dr. İsmail Türk, bize imkânsız misyonumuzu anlatırdı o yıllarda. Öyle ya, yüksek enflasyonun öngörülebilirliği ortadan kaldırarak şirket hesaplarını analiz etmeyi, şirket performanslarını karşılaştırmayı imkânsız kıldığı bir ortamda hisse senedi piyasası geliştirmekle görevliydi kurum. Hala da olmadı, dikkatinizi çekeyim. Yüksek enflasyonun anısı hala hafızalarımızda duruyor. Tasarruf denince hala aklımıza önce gayrimenkul ve amerikan doları geliyor. Şimdilerde tüm dünyada şirketlerin COVID-19 sonrasına hazırlık yaptığı bir ortamda, Türkiye’deki şirketlerin işi daha bir zor doğrusu. Gelin meramımı bir anlatayım.
İlginç bir dönemden geçiyoruz doğrusu. Bu haftanın gazete haberleri, vaziyeti güzel özetliyordu. Bir yanda yüksek borçluluk altındaki şirketler, öte yanda ise büyük montanlı hisse senedi satışları vardı. Bazıları ilk kez halka açılıyordu. COVID-19 küresel salgınında herkes bir sonraki aşamaya hazırlanıyor gördüğüm. Düzelterek, izlenimimi söyleyeyim, küçükler alanı terk ederken, büyükler salgın sonrasına hazırlık yapıyorlar sanki. Yalnızca ötelenen yükümlülükleri yeniden yapılandırmak değil, şirketlere taze kaynak girişi de lazım. Bir tarafta şirketler arka arkaya halka açılıyor dediğim o esasen. Bu haftanın konuları, Amerika’nın dijital yemek siparişi platformu Doordash ve dijital tatil için ev kiralama platformu AirBnB’ydi. …
About
